W dniu 18 marca 2020 roku ogłoszono tekst ustawy z dnia 13 lutego 2020 roku o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (dalej jako „Nowelizacja”), która wprowadza do Prawa budowlanego nowe rozwiązania jak i modyfikuje dotychczasowe. Co jeszcze się zmieni oprócz kwestii opisanych w „O nowelizacji Prawa budowlanego – cz. I”?

W dniu 1 kwietnia 2020 roku w życie weszła ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw[1] (dalej :„tarcza antykryzysowa” lub „Ustawa”).

W dniu 3 marca 2020 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. Założeniem ustawodawcy było usprawnienie procesu inwestycyjnego. Jedną ze zmian jaką przewiduje nowelizacja jest modyfikacja przepisów w zakresie legalizacji samowoli budowlanej. Analiza nowych przepisów pozwala jednak stwierdzić, iż rewolucji w legalizacji samowoli budowlanych nie będzie. Głównym założeniem nowelizacji jest przerzucenie na inwestora decyzji co do tego, czy chce przeprowadzić postępowanie legalizacyjne. Jedyną zmianą jaka budzi emocje jest możliwość zalegalizowania starych samowoli budowlanych bez konieczności uiszczenia wysokiej opłaty legalizacyjnej.

W związku z tym, że 18 marca 2020 roku ogłoszono tekst ustawy z dnia 13 lutego 2020 roku o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (dalej jako „Nowelizacja”), wejdzie ona w życie dnia 19 września 2020 roku. W zamierzeniu, Nowelizacja miała uprościć i przyspieszyć realizację procesu inwestycyjno-budowlanego. Niektóre zmiany – szczególnie w zakresie projektu budowlanego – spotkały się ze zdecydowanym sprzeciwem architektów oraz inżynierów budowlanych. W niniejszym artykule przybliżamy najważniejsze zmiany przewidziane Nowelizacją i ewentualne ryzyko z nimi związane.

Zagadnienia związane z wszczęciem, przebiegiem oraz zakończeniem robót budowlanych nie mają swojego uregulowania ustawowego. Szczególnie istotne jest więc określenie właśnie w umowie o roboty budowlane wszelkich terminów, harmonogramu realizacji oraz sposobu odbioru robót budowlanych. Najczęściej, warunkują one bowiem możliwość wypłaty wynagrodzenia wykonawcy oraz rozpoczęcie biegu terminów gwarancji i rękojmi. Prawidłowo skonstruowana umowa o roboty budowlane będzie usuwała wszelkie wątpliwości w zakresie momentu rozpoczęcia robót, czasu ich trwania, możliwości ewentualnego przedłużenia oraz terminu zakończenia robót budowlanych.

W dzisiejszych czasach już chyba nikt nie wyobraża sobie umowy o roboty budowlane, do której – oprócz oczywiście kary umownej, nie zostałyby wprowadzone również inne zabezpieczenia chroniące inwestora jak również wykonawcę. Instrumenty te pozwalają na zadośćuczynienie słusznemu interesowi uczestników procesu budowlanego, bez konieczności wszczynania w tym celu postępowania sądowego. Oczywiście najbardziej powszechnym zabezpieczeniem umowy o roboty budowlane jest kara umowna. Warto jednak pamiętać również o innych dostępnych mechanizmach, w kontekście przykładowo ograniczeń dla ustanawiania kary umownej na wypadek niewykonania wyłącznie zobowiązania niepieniężnego, czy zapewnienia sobie możliwości egzekwowania swoich roszczeń również od banku, który wystawił gwarancję. Szeroki katalog zabezpieczeń umownych gwarantuje nam to, że w pewnością znajdziemy produkt dostosowany do naszych potrzeb.

W związku z rozprzestrzenianiem się COVID-19 w Polsce, została przyjęta w dniu 7 marca 2020 roku specustawa (dalej również jako „ustawa”), mająca za zadanie przystosować określone regulacje prawne do tych niecodziennych okoliczności. W stosunku do wielu obszarów ustawa ma działanie ograniczające, jednak w przypadku prawa budowlanego, zamówień publicznych oraz planowania i zagospodarowania przestrzennego zamierzeniem ustawodawcy było wprowadzenie wielu uproszczeń proceduralnych celem skutecznego przeciwdziałania COVID-19. Specustawa obowiązuje przez 180 dni od dnia jej wejścia w życie – prócz wyłączeń dotyczących procedury zamówień publicznych, których obowiązywanie nie jest ograniczone czasowo w przypadku stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.